Ekonomik kriz, cenaze masraflarında büyük artışlara neden oldu. Mezar yeri, mezar taşı, gassal ve kefenleme gibi masraflar bir yıl içinde yüzde 100'ün üzerinde arttı. Taziye yemeklerinin maliyeti de eklenince, yakınlarını kaybeden aileler hem duygusal hem de maddi bir yükün altına giriyor. Çoğu belediye, mezar yeri, yıkama, kefenleme ve taşıma hizmetlerini ücretsiz sunarken, belediyelerin belirlediği alan dışında mezar yeri isteyenler yüksek ücretlerle karşılaşıyor. Bu durum, fırsatçılık yapanlara da olanak tanıyor.
Mezar Yeri Ücretleri
Türkiye genelinde mezar yeri ücretleri şehirden şehre değişiklik gösteriyor:
- İstanbul: 2024'te en düşük mezar yeri ücreti 4.470 TL, en yüksek 69.770 TL. 2023'te bu fiyatlar 2.900 TL ile 45.260 TL arasında değişiyordu.
- Adana: 900 TL - 2.000 TL
- Bursa: 2.000 TL - 26.000 TL
- Trabzon: 2.500 TL - 4.000 TL
- Kayseri: 400 TL - 17.000 TL
Mezar Taşı Fiyatları
Mermer mezar taşlarının fiyatı en az 15.000 TL’den başlıyor ve malzeme ile işçiliğe bağlı olarak 150.000 TL’yi aşabiliyor. Van’da mermercilik yapan Necdet Kumak, artan maliyetlerin fiyatları sürekli yükselttiğini belirtiyor. Geçen yıl 13.000 TL olan mermer mezar bu yıl 15.000 TL'ye çıktı.
Kefen Fiyatları
Kefen fiyatları da ciddi oranda arttı. Set halinde satılan kefenlerin fiyatı 750 TL ile 1.000 TL arasında değişiyor. Geçen yıl en pahalı kefen seti 300 TL iken, bu yıl en ucuz set 750 TL’den başlıyor.
Gassal Ücretleri
Gassal ücretleri de yükseldi. Geçen yıl 300 TL ile 500 TL arasında değişen gassal ücretleri, bu yıl 1.000 TL ile 1.500 TL arasında değişiyor. Belediyeler ve hastaneler bazı bölgelerde bu hizmeti ücretsiz sağlasa da, nüfusu az olan yerlerde ücretli hizmet almak zorunda kalınıyor.
Taziye Yemekleri
Taziye yemeklerinin maliyeti de arttı. Üç gün süren taziye yemeklerinin maliyeti kişi başı 130 TL ile 200 TL arasında değişiyor. Van’da faaliyet gösteren bir yemek fabrikası sahibi Murat Çelik, geçen yıl 70-80 TL olan kişi başı taziye yemeği fiyatlarının bu yıl 130 TL’ye çıktığını belirtiyor. Artan maliyetler nedeniyle taziye yemeği verme geleneği azalmaya başladı.
Ekonomik kriz, cenaze masraflarını önemli ölçüde artırarak, ailelerin acılarına maddi yükler ekliyor ve bazı geleneklerin sona ermesine neden oluyor.