Eylül 2024 dönemi için İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından açıklanan enflasyon verileri, fiyat artışlarının hız kesmeden devam ettiğini ve yaşam maliyetlerinin yükseldiğini gösteriyor. Özellikle sabit gelirli vatandaşları zor durumda bırakan bu artışlar, tüketicinin cebini etkileyen temel harcama gruplarındaki yüksek oranlarla dikkat çekiyor.
İstanbul Enflasyonu: Eylül 2024
- Perakende Fiyatlar: İstanbul Ücretliler Geçinme İndeksi, Eylül ayında bir önceki aya göre %3,90 oranında arttı.
- Toptan Eşya Fiyatları: Toptan Eşya Fiyatları İndeksi ise Eylül ayında bir önceki aya göre %4,67 artış gösterdi.
Yıllık Enflasyon Oranları
- Perakende Fiyatlarda Yıllık Artış: 2023 Eylül ayına kıyasla, 2024 Eylül ayında perakende fiyatlar %59,18 oranında yükseldi. Bu, tüketici tarafındaki fiyat değişimlerini ve temel harcama gruplarındaki baskıyı ortaya koyuyor.
- Toptan Eşya Fiyatlarında Yıllık Artış: Toptan fiyatlar ise aynı dönemde %47,89 oranında arttı, bu da üretici maliyetlerinin yükseldiğini ve bu maliyetlerin piyasaya yansıtıldığını gösteriyor.
Harcama Gruplarına Göre Fiyat Değişimleri
Perakende Fiyatlardaki Gelişmeler
Eylül 2024’te perakende fiyatlardaki artış, harcama gruplarına göre şu şekilde dağıldı:
- Diğer Harcamalar: %14,62 ile en yüksek artış bu grupta görüldü. Bu kalem çeşitli tüketici harcamalarını kapsıyor ve özellikle mevsimsel etkilerden ve döviz kuru hareketlerinden fazlasıyla etkilenebiliyor.
- Kültür, Eğitim ve Eğlence Harcamaları: %13,24 oranında artış kaydedildi. Eğitim masrafları ve kültürel etkinliklerin fiyatlarında yaşanan yükselişler bu kalemdeki artışı tetikledi.
- Giyim Harcamaları: %6,67 oranında arttı. Yeni sezon ürünlerinin piyasaya sürülmesi ve mevsimsel değişimlerin etkisiyle bu kalemde artış yaşandı.
- Konut Harcamaları: %4,18 oranında arttı. Konut harcamalarındaki artış, kira, doğalgaz, elektrik ve su gibi temel giderlerin yükselmesinden kaynaklandı.
- Ev Eşyası Harcamaları: %3,62 oranında artış görüldü. Mobilya ve ev eşyalarında yaşanan fiyat artışları bu grubu etkiledi.
- Gıda Harcamaları: %2,63 oranında arttı. Gıda fiyatlarındaki yükseliş, özellikle temel gıda ürünlerinde maliyetlerin artmasıyla ilişkili.
- Sağlık ve Kişisel Bakım Harcamaları: %0,72 oranında bir artış kaydedildi. İlaç, sağlık hizmetleri ve kişisel bakım ürünlerinde yaşanan küçük çaplı artışlar bu kaleme yansıdı.
- Ulaştırma ve Haberleşme Harcamaları: %0,35 oranında düşüş yaşandı. Eylül ayında ulaştırma fiyatlarında yapılan düzenlemeler ve yakıt maliyetlerindeki geçici gerileme bu gruptaki azalışa yol açtı.
Toptan Fiyatlardaki Gelişmeler
Eylül ayında toptan eşya fiyatlarında harcama gruplarına göre şu değişimler yaşandı:
- Mensucat Grubu: %13,72 oranında artış görüldü. Tekstil sektöründeki maliyet artışları bu grubun ön plana çıkmasına neden oldu.
- İşlenmemiş Maddeler Grubu: %6,83 oranında artış kaydedildi. Hammadde fiyatlarının küresel ölçekte artması, işlenmemiş ürün fiyatlarına yansıdı.
- İnşaat Malzemeleri Grubu: %5,48 oranında arttı. İnşaat sektöründe maliyetlerin yükselmesi, inşaat malzemeleri fiyatlarını yukarı çekti.
- Kimyevi Maddeler Grubu: %4,43 oranında artış görüldü. Kimyasal ürünlerin fiyatlarındaki artış, sanayi sektöründeki genel maliyet baskısını artırdı.
- Gıda Maddeleri Grubu: %2,61 oranında yükseldi. Gıda sektöründeki toptan fiyat artışı, perakende fiyatlara yansıyan gıda enflasyonunun bir öncülü olarak değerlendirilebilir.
- Madenler Grubu: %2,60 oranında arttı. Madencilik sektöründeki üretim maliyetlerinin artması bu grubu etkiledi.
- Yakacak ve Enerji Maddeleri Grubu: %2,01 oranında artış yaşandı. Enerji maliyetlerindeki yükseliş, üretici fiyatlarını ve dolayısıyla toptan fiyatları etkiliyor.