Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, İran dönüşü yanında götürdüğü gazetecilere yaptığı açıklamada, "Hiçbir adımları yok. Şu anda Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü, Nissibi Köprüsü, öbür tarafta Cumhuriyet tarihinde değil dünya tarihinde ilk üçe giren Çanakkale'deki köprüyü hiçbir şeyle mukayese ettirmem. Ulaştırma Bakanlığı rakamları verdi geçen gün. Rakamların hepsi muhteşem. Kimse bu denli rakamların gerçekleşeceğine ihtimal vermiyordu. Ama şimdi bunların hepsi halloldu” dedi.
Ancak İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) İYİ Partili Meclis Üyesi Dr. Suat Sarı’nın hesaplamaları, 1915 Çanakkale Köprüsü’nün kendi ifadesiyle Zafer Havalimanı’ndan sonra Türkiye’nin ikinci kara deliği olduğunu gösteriyor. Sarı’nın hesaplamalarına göre Çanakkale Köprüsü’nün geçiş garantisi günlük 45 bin araç. Ancak bayramda dahi maksimum geçen günlük araç 14 bin. İşletme süresi 2034’e kadar günlük geçen araç sayısı ise 15 bini geçmeyecek. 1.75 milyar euro’ya mal olan köprünün garanti ödemesi ise 4.5 milyar euro. Yani yaklaşık 31 bin araçlık fark için Hazine, her araç başına yaklaşık 17.7 euro (bugünkü kurla yaklaşık 318.2 TL) üzerinden şirkete bir günde toplam yaklaşık 690 bin euro (yaklaşık 12.4 milyon TL) ödeme yapacak. Yani bu maliyet halkın cebinden çıkacak. Dr. Suat Sarı’nın hesaplaması şu şekilde:
‘Hazine’ye atılan kazık’
“Feribot işletmesini yapan Gestaş A.Ş., köprü güzergahında günlük taşınan araç sayısı, köprü yapımı öncesi yaklaşık 10 bindir. Bayramlarda bu sayı, köprü yapımı öncesi günlük 15 bine çıkmıştır. Gestaş firmasının şu anda uyguladığı fiyat otomobil için tek yön 135 TL’dir. Köprü geçiş ücretiyle fark 65 TL’dir. Araç sahipleri ekonomik kriz nedeniyle, gidiş dönüş 130 TL tasarruf etmek için feribotu tercih etmişlerdir. Sonuçta, 2034 yılına dek köprüden ortalama geçecek araç sayısının, günlük 45 bin araç garantisi karşısında 10 bin aracı geçmeyeceği görülmektedir. Köprü geçiş ücretinin 200 TL üzerini devlet sübvanse etmese geçiş ücreti (17.7 euro+KDV=19.1 euro, 1 Temmuz 2022 güncelleme kuru 17.50) KDV dahil 334 TL olacaktı. Köprüde araç geçiş garantisi yıllık 16 milyon 425 bin, günlük ise 45 bin araçtır. Sözleşmeye göre, yıllık araç geçiş garanti bedeli (KDV hariç) 290 milyon euro’dur. 12 yıl 2 ay işletme süresi için euro bazında köprü geçişleri için işletmeciye 3 milyar 488 milyon euro araç geçiş garantisi ödeme sözü verilmiştir. Euro bölgesindeki enflasyonun da katkısıyla bu miktar 12 yılın sonunda yaklaşık 4.5 milyar euro olacaktır. Otoyol garanti ödemesiyle birlikte yaklaşık 6 milyar euro’yu bulacaktır. Türkiye’nin Zafer Havalimanı’ndan sonra en büyük kara deliği olacak bu köprü ve otoyoldan geçen araç sayısı öngörülenin çok altındadır. Geçen araç sayıları da Karayolları Genel Müdürlüğü’nce halkımızla şeffaf biçimde paylaşılmalıdır. Oysa iktidar, yurttaşların vergileriyle ödemesi yapılan köprü ve otoyolların bilgilerini, değil halkımızla, milletvekilleriyle bile paylaşmamaktadır. İktidar değiştiğinde, fahiş fiyatlarla yapılan bu otoyol ve köprülerin yapım maliyetleri hukuk nezdinde yeniden gözden geçirilecektir. Uluslararası yapım maliyeti ve kâr oranlarının üstünde bir maliyet, kazanç ve ödeme saptanırsa da ‘tiksindirici borç olarak’ değerlendirilecektir.”
