ÇEVRE

İstanbul’un yaz tehlikesi, '4 bin 281 fazladan ölüm'

İstanbul’da 2004 ile 2017 yılları arasında yaşanan sıcak hava dalgaları fazladan 4 bin 281 ölüme yol açtı. Ancak daha da vahimi küresel sıcaklık artışına yönelik karbon salımı azaltılmazsa 2100 yılında Türkiye’deki ortalama sıcaklık batıda 4.5, doğuda ise 6 dereceyi geçecek.

İstanbul’un yaz tehlikesi, '4 bin 281 fazladan ölüm'

İstanbul’da 2004 ile 2017 yılları arasında yaşanan sıcak hava dalgaları fazladan 4 bin 281 ölüme yol açtı. Ancak daha da vahimi küresel sıcaklık artışına yönelik karbon salımı azaltılmazsa 2100 yılında Türkiye’deki ortalama sıcaklık batıda 4.5, doğuda ise 6 dereceyi geçecek.

Türkiye’de son 22 yılın en kurak kış dönemi geride kalırken, önümüzdeki Temmuz ve Ağustos'taki sıcaklık değerlerinde ciddi artış bekleniyor. Küresel iklim değişikliğinin etkilerinin en çok hissedildiği illerin başında ise 20 milyona yaklaşan nüfusu ile İstanbul gelirken, kent genelinde 2004 ile 2017 yılları arasında yaşanan sıcak hava dalgalarının sağlık etkilerini araştıran son araştırmadan endişe veren sonuçlar çıktı. Halk Sağlığı Uzmanı Dr. Hazal Cansu Çulpan öncülüğünde gerçekleştirilen son araştırmaya göre 2004-2017 yılları arasında meydana gelen sıcak dalgalarının yüzde 67'sinde ölüm hızı yükselirken, toplam 257 gün süren 20 sıcak dalgası sırasında ise fazladan 4 bin 281 ölüm gerçekleşti.

Sosyo-ekonomik düzeyi düşük kişiler, ileri yaştakiler, ek hastalığı olan ve çoklu ilaç kullananlar ciddi risk altında. Fotoğraf.AA

Yaz başında gerçekleşen ani sıcak dalgalarının olumsuz sağlık etkilerinin daha fazla olduğunu  belirten Dr. Çulpan, şu bilgileri paylaştı:

"İnsan bedeninin sıcaklığa adaptasyonu 2 ila 6 hafta arasında sürebiliyor; kırılgan gruplar arasında açık havada korunmasız çalışanlar, sosyo-ekonomik düzeyi düşük kişiler, ileri yaştakiler, ek hastalığı olan ve çoklu ilaç kullananlar var. Risk, kadınlarda daha yüksek."

HER 10 YILDA 0.4 DERECE YÜKSELİYOR

Öte yandan coğrafi konumu nedeniyle iklim değişikliğinden en fazla etkilenecek ülkeler arasında bulunan Türkiye'nin, geçmişe kıyasla daha sık, daha uzun ve daha yoğun sıcak dalgası yaşayacağı aktarılan araştırmada, her 10 yılda ortalama sıcaklığın 0.4 derece arttığının altı çiziliyor.

Önlem alınmadığı takdirde artış eğrisi ile beraberinde sıcağa bağlı hastalık ve ölümlerin artacağı da vurgulanırken, "Türkiye’de gözlenen ortalama sıcaklık artışı da benzer seviyede. Türkiye, Akdeniz Havzasında yer alması ve güneyindeki çöl kuşağının ısınma sonucu kuzeye doğru genişlemesi nedeniyle sıcak dalgaları açısından risk altında. Küresel sıcaklık artışı senaryolarına göre 2100 yılında Türkiye’deki ortalama sıcaklık artışının batıda 4.5 derece, doğuda ise 6 derece geçmesi mümkün" deniliyor.

ERKEN UYARI HAYAT KURTARIYOR

İstanbul’da sadece 3 sıcak dalgasında bile fazladan bin 342 ölüm gerçekleştiğine yer verilen raporda, 2003 yılında yaşanan Avrupa Sıcak Dalgasının 70 binden fazla ölüme yol açtığının altı çiziliyor. 

Megakent genelinde 75 yaş ve üstü kişiler, kalp-damar hastalığı olanlar ve kadınların, sıcağa bağlı hastalık ve ölüm için daha riskli grupta olduğuna yer verilen araştırmada, "Erken uyarı sistemi, Fransa’da 4 bin 400 fazladan ölümü engelledi. Sıcak dalgaları sıklaşsa da, yerel ve ulusal düzeyde gerekli hazırlıkları yaparak, halk sağlığı uygulamalarını devreye sokarak ve konuyla ilgili bilimsel araştırmaları artırarak, sıcağın sağlığa olumsuz etkilerini azaltmak mümkün.  Türkiye’nin kapsamlı Sıcak-Sağlık Eylem Planlarına ihtiyacı var" görüşleri de sıralanıyor. 

Sosyo-ekonomik düzeyi düşük grupların sıcak hava olayları karşısında kırılgan olduklarının altı çiziliyor.

AMBULANS TALEBİNİ BİLE ARTIRDI

İstanbul'da 2004-2017 yılları arasında yaz dönemi yaşanan sıcak hava dalgalarında ölüm hızının yükselmesine neden olduğu, söz konusu tarihlerde vatandaşların ambulans ve acil servislere yatış talebinde artış olduğu da belirtildi. 

BEKLENEN YAĞIŞLAR MAYISTA GELDİ

Yaz sonuna doğru kuraklık tehdidi altında bulunan Türkiye'de, mayıs ayında beklenen yağışların gerçekleştiği ise Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) raporundan yansıdı. MGM raporunda bu yıl mayıs ayında, geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 51 artış gösterdiği ifade edilirken, "Bölge geneli yağışlar ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm bölgelerde normallerinin üzerinde gerçekleşmiş, Ege Bölgesi normalinin iki katından fazla yağış almış ve bölgede son 63 yılın en yüksek ikinci yağışı gerçekleşmiştir" bilgisi paylaşıldı.