Fındık hasat döneminde bahçelerde yoğun şekilde yaşanan kahverengi kokarca zararlısına karşı yetkililer inceleme başlattı. Laboratuvar ortamında üretilen 25 bin Çin menşeli samuray arısı, ilk olarak Artvin'de kahverengi kokarca ile biyolojik mücadele hedefiyle doğaya bırakıldı. Enstitü Müdürü Doç. Dr. Kibar Ak, kahverengi kokarca zararlısının Türkiye'de ilk tespitinin 2017'de yapıldığını, 2018'de Doğu Karadeniz'de zararlının çoğalmasıyla ekonomik kayıpların ortaya çıkmaya başladığını dile getirdi.
Kahverengi kokarca zararlısı ile alakalı incelemelere 2018'de başladıklarını açıklayan Ak, 'Tarım ve Orman Bakanlığı adına çalışmaları enstitümüz yürütüyor. Çalışmamızı ekonomik olarak Karadeniz İhracatçılar Birliği finanse ediyor' şeklinde konuştu.
'ZAMANLA YAYILACAĞINI ÖNGÖRÜYORDU'
Kahverengi kokarca zararlısının ortaya çıkmasının arkasından ilk 3 sene Artvin çevresinde çok yoğun olduğuna işaret eden Ak, 'Diğer ülkelerde olduğu gibi bunun zamanla yayılacağını öngörüyorduk. Aradan geçen zaman içinde Orta Karadeniz bölgesinde de zararlı yüksek popülasyona ulaştı' diye söyledi.
LABORATUVARDA ÜRETİLDİ
Ak, kahverengi kokarca ile mücadelede bazı metotlar bulunduğuna dikkati çekerek şöyle ilerletti: Bunlardan en çevreci mücadeleden bahsedecek olursak birincisi biyolojik mücadeledir. Enstitümüzde kurulan laboratuvarda kahverengi kokarcanın yumurtalarını parazitleyen parazitoit (konukçusunun ölümüne sebep olan organizmalara verilen ad) üretimi yapılıyor.
Doğadan kahverengi kokarcanın erginlerini toplayarak laboratuvara getiriyoruz. Buraya getirdiğimiz kokarcanın erginlerinin yumurtalarını çoğaltıyoruz, üzerine de parazitoit, yani samuray arılarını bırakıyoruz. Yani samuray arıları artırabildiğimiz için en önemli kaynak, kahverengi kokarcanın yumurtalarıdır.
3 İLÇEDE DOĞAYA SALINDI
Parazitoitlerin bu yumurtaların üzerinde arttıdığını belirten Ak, "Doğu Karadeniz'de Hopa, Borçka ve Fındıklı'da yaklaşık 25 bin parazitoit salımı gerçekleştirdik. Bu, biyolojik mücadele. Laboratuvarda üretilecek parazitoitlerin bundan sonraki yıllarda salımı yapılarak, kahverengi kokarcanın doğal düşmanlarını salarak mücadele yapmaya çalışacağız." ifadelerini kullandı.
MÜCADELE METOTLARI GELİŞTİRİLİYOR
Ak, Türkiye'de kahverengi kokarca zararlısının popülasyonun artma eğiliminde olması sebebiyle diğer mücadele metotlarının da devreye sokulması gerektiğini sözlerine ekledi.
(karar)