Ordu ile paramiliter Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasında haftalardır devam eden gerilim, Sudan'da sivil bir hükümet kurma müzakerelerini baltaladı.
Sudan'ın başkenti Hartum'da yaşayanlar çatışma seslerine uyandıklarını anlattı. Başkentin merkezindeki çeşitli noktalarda ve çevresinde çatışmalar sürüyor.
BBC'ye konuşan tanıklar, çatışmaların yerleşim yerlerine sıçraması nedeniyle evlerine sığındıklarını söylediler.
Şehre gelmek için yola çıkan uçaklar geri dönüyor ve Hartum'da pistteki bir ticari uçağın patlayıcıyla vurulduğuna dair haberler var.
Suudi havayolu şirketi Saudia, uçağının “kaza geçirdiğini" kaydetti.
Kenya'da yaşayan kız kardeşi aracılığıyla BBC'ye konuşan bir görgü tanığı, “Çatışmalar hâlâ devam ediyor ve insanlar sokağa çıkmıyor - çok fazla panik ve korku var" dedi.
Kent sakinlerinin çatışma çıkmasını beklemediğini ve birçoğunun bu nedenle çatışmalara yolda yakalandığını söyledi. Başkentte birçok yol ve köprü kapatıldı.
Duaa Tariq, binasının üzerinden askeri bir uçak geçtiğinde BBC'ye konuşuyordu - "Yandaki evin çatısına gerçek mermi sıkıyorlar ve biz de şimdi siper alacağız" dedi.
Dışişleri: Ancak ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı çözüm bulunabilir
ABD Büyükelçisi John Godfrey, "son derece rahatsız edici silah ve çatışma seslerine uyandım. Hartum'daki ve başka yerlerdeki Sudanlıların yaptığı gibi, şu anda Büyükelçilik ekibiyle birlikte saklanıyorum" dedi.
Godfrey, üst düzey askeri liderleri çatışmaları durdurmaya çağırdı.
Reuters’ın haberine göre, Rusya Büyükelçiliği de "şiddetin tırmanmasından" endişeli olduğunu açıkladı ve ateşkes çağrısında bulundu.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, “Sudan'daki tüm kesimleri, geçiş sürecinin kazanımlarına bağlı kalmaya, sükunet ve diyaloğa davet ediyoruz. Sudan’ın sorunlarına ancak ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı çözüm bulunabilecektir” denildi.
Hızlı Destek Güçleri (RSF), en az üç havalimanının, genelkurmay başkanının konutunun ve başkanlık sarayının kontrolünü ele geçirdiğini öne sürüyor. Ancak ordu bunu reddediyor ve hava kuvvetlerinin paramiliter grubun üslerine saldırdığını açıkladı.
Devlet televizyon kanalında da çatışmalar yaşandığına dair haberler var ve görgü tanıkları kanalın artık RSF tarafından kontrol edildiğini söylüyor.
‘Hemedti’ olarak da bilinen RSF komutanı General Mohamed Hamdan Dagalo, El Cezire'ye tüm ordu üsleri ele geçirilene kadar savaşacağını söyledi.
Dagalo, Genelkurmay Başkanı General Abdulfettah el-Burhan'ın bir "suçlu" olduğunu ve ya öldürüleceğini ya da "adaletle yüzleşeceğini" söyledi.
Daha önce RSF, Hartum'un güneyindeki kamplarından birinin saldırıya uğradığını söylemişti.
Ordu da, RSF’in askeri karargâhları ele geçirmeye çalıştığını söyledi.
Ordu sözcüsü Tuğgeneral Nabil Abdallah, Fransız haber ajansı AFP’ye, "Hızlı Destek Güçlerine bağlı savaşçılar, Hartum'da ve Sudan çevresindeki başka yerlerde çok sayıda ordu kampına saldırdı" dedi ve ekledi:
“Çatışmalar devam ediyor ve ordu ülkeyi korumak için görevini yapıyor.”
Sudan, Ekim 2021'de General Abdulfettah el-Burhan'ın yönetimindeki ordunun sivil bir hükümeti devirmesine öncülük etmesinden bu yana siyasi bir kargaşa içinde.
Ordu, Ekim 2021'deki darbeden bu yana ülkeyi Egemenlik Konseyi aracılığıyla yönetiyor.
Konsey başkanı Orgeneral Burhan, başkan yardımcısı ise Hemedti.
Ancak sivil bir hükümete geçiş önerisi, RSF'yi ulusal orduya entegre etme takvimi nedeniyle suya düştü. RSF bunu 10 yıl ertelemek istedi, ancak ordu bunun iki yıl içinde gerçekleşmesi gerektiğini söyledi.
Hemedti, Darfur'da 2003'te başlayan ve yüzbinlerce kişinin ölümüne yol açan çatışmada önemli bir figürdü.
Batılı güçler ve bölgesel liderler, iki tarafı gerilimi düşürmeye ve sivil yönetimi yeniden tesis etme amaçlı müzakerelere geri dönmeye çağırdılar.
2021 darbesi, askeri ve sivil liderlerin iktidarı paylaştığı iki yılı aşkın bir dönemi sona erdirdi. Anlaşmaya, Sudan'ın uzun süredir ülkeyi yöneten otoriter Devlet Başkanı Ömer El Beşir'in devrilmesinden sonra varılmıştı.
Darbeden bu yana Hartum'da düzenli olarak demokrasi yanlısı protestolar düzenleniyor.