DÜNYA

Sıcaklık 46'ya Yükselince Katar'da Açık alanlara klima tesis edildi

Dünyanın en sıcak yerlerinden biri olan Katar'da sıcaklıklar o kadar yükseldi ki yetkililer, caddeler ve pazarlar dahil, açık alanlara klima tesis etti. Yaz sıcaklıklarının artık 46 dereceye ulaştığı ülkede, aşırı sıcak nedeniyle kasıma ertelenen Dünya Kupası hazırlıkları kapsamında futbol stadyumlarına klima yerleştirildi.

Kaldırımlar boyunca ve hatta açık hava alışveriş merkezlerine de yerleştirilen dev soğutucular serin bir esintiyle hayatın eskisi gibi devam etmesini sağlıyor.

Ne var ki, dış mekan klimaları giderek hızlanan kısır döngünün parçalarından biri. Klimalar gücünü fosil yakıtlarla üretilen elektrikten alıyor, böylelikle atmosfere, iklim krizini yaratan karbondioksitin daha da fazla salımına neden oluyor.

Katar, Dünya Bankası'na göre kişi başına düşen sera gazı salımının en yüksek olduğu ülke (Amerika'nın yaklaşık üç ve Çin'in neredeyse 6 katı kadar) ve elektriğin yüzde 60'ını soğutma için kullanıyor.

Klimalar, Çin ve Hindistan'da elektrik kullanımının yüzde 10'undan daha azına tekabül ediyor.

Uluslararası Bölgesel Soğutma ve Isıtma Konferansı'na göre, ülkenin toplam soğutma kapasitesinin ve emisyonlarının 2030 yılına kadar 2016 seviyelerinin yaklaşık iki katına çıkması bekleniyor.

The Washington Post'a konuşan Körfez Araştırma ve Geliştirme Örgütü'nün kurucusu Yusuf el-Hor, “Klimaları kapatırsanız, bu dayanılmaz olur. Etkili bir şekilde çalışamazsınız" diyor.

Katar Çevre ve Enerji Araştırma Enstitüsü'nde kıdemli araştırma direktörü Muhammed Ayub, Ortadoğu’nun hızla büyüyen kentsel alanlarında kimilerinin şehirlerin yaşanmaz hale gelebileceği tahmininde bulunduğunu söyledi.

Ayub durumu, “Zaten yüksek sıcaklıkların yaşandığı bir alanda 4 ila 6 derecelik bir artıştan bahsediyoruz” diyerek açıklıyor.

Nem, tehlikeyi vahim hale getiriyor. Nem çok yüksek olduğunda ciltteki buharlaşma yavaşlar veya durur.

Almanya'da, Max Planck Kimya Enstitüsü'nden Jos Lelieveld, “Hava sıcak ve nemliyse ve bağıl nem yüzde 100'e yakınsa, kendi ürettiğiniz ısı nedeniyle ölebilirsiniz” dedi.

Katar'da mevcut sıcaklıklar sanayi öncesi zamanların 2 derece üstüne çıkmış durumda. Bu rakam felaketi önlemek için konulan uluslararası limit.

Bilim insanlarına göre bu durum, hem iklim değişikliğinin dengesizliğinden hem de başkent Doha'daki iklimi de etkileyen inşaat işlerindeki artıştan kaynaklanıyor.

2015 Paris iklim zirvesi, sıcaklıkların bu limitin “çok altında” tutulmasının daha iyi olacağına karar vermişti, yani, ideal olarak 1.5 derecenin altında.

Yaz aylarında en düşük gece sıcaklığı nadiren 32 derecenin altına düşüyor. Temmuz 2010'daki bir sıcak hava dalgasında, sıcaklıklar tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 50.4 dereceyi bulmuştu.

Souq Waqif pazarında yer alan dükkanlar, restoranlar ve küçük otellerde, yaklaşık 1 metrelik klimalar müşterilere soğuk hava üflüyor.

Bir Alman televizyonunda yer alan haberde, son yıllarda Katar'daki yabancı işçiler arasında gerçekleştiği iddia edilen yüzlerce ölüm nedeniyle dış mekanda çalışmaya yeni sınırlamalar getirildiği bildirildi.

Hükümet, Dünya Kupası'nın karbonsuz olacağını söylemiş ve yakın zamanda, bir milyon ağaç dikmeye yönelik planlarını açıklamıştı; en az bir uzman bu planın "gerçekçi olmadığını" söylemişti.

Futbol taraftarlarının güçten düşeceğine ve hatta öleceği yönündeki korkular, Katar'da düzenlenecek Dünya Kupası'nın beş ay ertelenmesine neden oldu.

Yeni Al-Canub açık hava stadyumunda, 40 bin koltuğun altındaki ızgaralar dışarı soğuk hava veriyor. Soğuk hava alçaldığından, hava dalgaları sahaya doğru akıyor. Daha fazla havalandırma çıkışı da bu akımı doğrudan soğuk havayla besliyor.

Geçen ay Doha, 2019 Dünya Atletizm Şampiyonası'na ev sahipliği yaptığında, kadınlar maratonu gece yarısına alınmış ve su istasyonlarında buz gibi suya batırılmış süngerler dağıtılmıştı.

Alanda yarışmacılardan daha fazla ilk yardım görevlisi vardı. Bazı yarışmacıların tekerlekli sandalyelerle çıkarılması gerekmişti.

Katar asıllı Amerikalı sanatçı Sophia al-Maria, Dazed Digital'e verdiği bir röportajda, “Önümüzdeki küresel çevre çöküşüyle birlikte, tamamen iç mekanlarda yaşamak hayatta kalabilmenin tek yolu gibi görünüyor” demişti.

İklimsel veri bilimcisi Zeke Hausfather, “Katar, en azından Kuzey Kutbu dışında, dünyanın en hızlı ısınan alanlarından biri. Buradaki değişim, sera gazı emisyonlarını azaltmak için harekete geçmezsek dünyanın geri kalanının nelerle karşılaşabileceğini anlamamıza yardımcı olabilir” dedi.