DÜNYA

OPEC+ petrol üretimini neden azaltıyor?

Pazar günü dünyanın en büyük petrol ihracatçılarından birkaçının üretimi kısıtladığını açıklamasıyla ham petrolün varil fiyatı hızla arttı ve 80 doları aştı.

Suudi Arabistan, Irak ve birkaç Körfez ülkesi petrol arzını günde 1 milyon varil azaltma kararı almıştı.

OPEC+ grubundaki diğer üyelerden Rusya ise günlük yarım milyon varillik üretim kesintisini yıl sonuna kadar uzatıyor.

ABD bu kararı eleştiriyor.

OPEC+ nedir?

OPEC+, küresel piyasalarda ne kadar ham petrol satılacağına karar vermek için düzenli olarak toplanan, petrol ihraç eden 23 ülkeden oluşan bir örgüt.

 

Bu grubun çekirdeğini oluşturan OPEC'in (Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü), çoğu Orta Doğu ve Afrika'dan 13 üye ülkesi var. OPEC, dünya çapındaki petrol arzını ve fiyatını sabitlemek amacıyla 1960 yılında kuruldu.

Bugün, OPEC ülkeleri dünyada ham petrolünün yaklaşık yüzde 30'unu üretiyor. OPEC içindeki en büyük petrol üreticisi ise günde 10 milyon varilden fazla üreten Suudi Arabistan.

Petrol fiyatlarının düşük olduğu 2016'da OPEC, OPEC+'yı oluşturmak için diğer 10 petrol üreticisiyle güçlerini birleştirdi.

Bu yeni üyeler arasında günde 10 milyon varilin üzerinde petrol üreten Rusya da bulunuyor.

Bu ülkeler toplamda, tüm dünyadaki ham petrolün yaklaşık yüzde 40'ını üretiyor.

Enerji Enstitüsü'nden Kate Dourian, "OPEC+, piyasayı dengelemek için arz ve talebi birbirine göre ayarlıyor. Petrol talebi düştüğünde arzı düşürerek fiyatları yüksek tutuyorlar" diyor.

Örgüt ayrıca piyasaya daha fazla petrol sürerek fiyatları düşürebilir.

'Bu kesinti büyük sürpriz oldu'

En son ilan edilen günlük 1 milyon 160 bin varillik kesinti, Ekim 2022'deki günde 2 milyon varillik kesintiyi izledi.

Uluslararası borsalarda petrol fiyatının yüzde 5 artmasına neden oldu.

Son kesintinin "büyük bir sürpriz olduğunu" söyleyen Kate Dourian, "Çünkü Suudi Arabistan son zamanlarda üretim kotalarının yılın geri kalanında aynı kalacağını söylemişti" diyor ve ekliyor:

"Bu OPEC+ tarafından önlem hareketi olabilir çünkü küresel petrol talebinin önceki tahminler kadar güçlü olmayacağını düşünüyor".

Grup 2020'de, pandemi döneminde üretimi günde 9 milyon varilden fazla azalttı. Ülkeler karantinaya girince talep eksikliği nedeniyle ham petrol fiyatı düştü.

Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgale başlamasının ardından ham petrolün varil fiyatı 130 doları aşmıştı. Mart ayında ise ham petrolün varil fiyatı 70 dolar ile son15 ayın en düşük seviyesine indi.

Rusya, savaştan sonra petrolü kime satıyor?

Rusya askerlerinin Ukrayna topraklarına girmesinden sonra, Avrupa Birliği ülkeleri deniz yoluyla taşınan Rus petrolünü ithal etmeyi bıraktı. ABD ve İngiltere gibi ülkeler petrol alımını tamamen durdurdu.

Rusya, kendisine uygulanan yaptırımlara katılmayan Hindistan ve Çin'e daha fazla ham petrol ihraç etmeye başladı.

Ancak G7 ülkeleri (Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Birleşik Krallık, İtalya, Fransa, Japonya ve Kanada); Rusya'nın ihraç ettiği petrole, varil başına 60 dolarlık tavan fiyat uygulayarak Rusya'nın petrol gelirlerini düşük tutuyor.