Steve Rosenberg
Kremlin'deki Senato binasının kubbesine doğru uçan bir cisim görüldü. Bunu havada bir patlama izledi. Siyah dumanlar çıktığını gördük. Bunu ne olduğuna ilişkin yormular ve söylentiler izledi.
Bir insasız hava aracı (İHA) ile düzenlenen bir saldırı mıydı? Görünen o ki, evet. Peki araç kime aitti? Ukrayna'ya mı, Rus rejim karşıtlarına mı? Rejim içi bir hamle olabilir miydi, ya da Rusya'nın kendi örgütlediği bir yanıltma operasyonu?
Açık konuşmak istiyorum: Yanıtı bilmiyorum. Birçok belirsizlik var. Ama ne olmuş olabileceği konusundaki fikrimi yazabilirim.
Kremlin'den yapılan resmi açıklamada bunun Vladimir Putin'i hedef alan bir (aslında iki) İHA olduğu söylendi.
Rusya Devlet Başkanı Putin'e suikast girişimi? Pek muhtemel görünmüyor. Putin'in bu binada bir dairesi var ama esas konutu buradan 32 kilometre mesafede.
Resmi açıklamadaki tezi Çarşamba akşamı Rusya Devlet Televizyonu bile kuşkuyla karşılamış görünüyordu. 1. Kanal Vremya'nın akşam haber bültenine çıkan bir yorumcu, "Böyle İHA Saldırısı sonucu meydana gelen patlamalar pek etkili bir hasar vermez. Bu saldırının şov için yapılmış olduğu açık" dedi.
Ukrayna ise Putin'e suikast girişiminde bulunduğu suçlamalarını reddetti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy "Biz Putin'e ya da Moskova'ya saldırı düzenlemiyoruz. Biz kendi toprağımızda savaşıyoruz. Köylerimizi ve şehirlerimizi savunuyoruz. Böyle bir saldırıda kullanmaya yetecek silahımız yok" diye konuştu.
KAYNAK,REUTERS
Fakat bu açıklamalara rağmen varsayalım ki bu saldırı Ukrayna ya da Kiev'e sempatisi olan Rusya'daki bir grup tarafından düzenlendi, gerçek veya şov amaçlı bir saldırıydı.
Bu ihtimaller Kremlin'in itibarı açısından çok yıpratıcı olur.
Bir düşünün patlayıcı dolu iki İHA, Rusya'nın gücünün kalbi, dünyanın en sıkı korunan binalarından birine, Moskova'yı koruyan bütün hava savunma sistemlerini delerek ulaşabiliyor.
Bu muhtemel mi, hatta mümkün mü?
Bu noktada 1987'de Batı Alman genç Mathiast Rust'ın bütün Sovyet radarları ve savunma sistemlerini delerek Cessna bir uçakla Kızıl Meydan'a indiğini hatırlatmak isterim. Tarih, hiçbir şeyin imkansız olmadığını söylüyor.
Diğer yandan Rusya'daki televizyon kanallarının bu olayı veriş şekli de bize ipuçları verebilir.
Olay haber bültenlerinin manşetiydi. Fakat o dramatik patlama ve dumanlı görüntüler ne 1. Kanal'daki Vremya ne de Rusya 1 kanalındaki Vesti'nin haber programlarında yer aldı. Rusya gazeteleri bir gün sonra haberi verdi ama fazla ayrıntıya girmedi.
Ama sosyal medya dedikodu ve söylentilerle çalkalandı. Kimi kullanıcılar "sahte", kimileri "düzmece saldırı" ifadelerini kullanıyordu.
Bazı yorumcular olayın Rus yetkililer ya da güvenlik örgütleri tarafından Ukrayna'daki savaşı tırmandırma bahanesi yaratmak amacıyla düzenlendiğinden kuşkulandıklarını söylediler.
Fakat Rusya, 2022'nin Şubat ayında Ukrayna'nın işgalini başlattığından beri, savaşı tırmandırmak için hiçbir zaman bahaneye ihtiyaç duymadığını gösterdi. Neden şimdi böyle güvenlik zaafiyeti izlenimi yaratacak ve kendisini mahcup edecek bir düzmece saldırıyı gündeme getirsin? Medyanın patlamaya ait görüntüleri vermekte isteksiz olması da bu noktaya işaret ediyor.
Başka tezler de var. Kimileri bunun Kremlin içerisinde daha etkili olmak için rekabet eden gruplar arası bir çatışmanın sonucu olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor.
Başta uyardığım gibi, benim açıklayıcı bir yanıtım yok. Sadece henüz yanıtlanmamış bol miktarda soru olduğunu söyleyebiliyorum.