DÜNYA

İran ve Suudi Arabistan, 7 yıl sonra büyükelçiliklerini yeniden açma kararı aldı

Suudi Arabistan ve İran dışişleri bakanları, Çin'in arabuluculuğunda 2016'dan bu yana ilk kez bir araya geldi. İki ülke, 7 yıl sonra büyükelçiliklerini yeniden açma kararı aldı.

Suudi Al Ekhbariya Televizyonu, Pekin'deki görüşmeden önce Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Farhan el Suud ile İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın el sıkışırken görüntülerini yayımladı.

Görüşmeden sonra ilişkilerin normalleştirilmesine ilişkin bir ortak açıklama yayımlandı.

Açıklamada, Çin'de geçen ay varılan anlaşma kapsamında büyükelçilik ve konsoloslukların yeniden açılacağı, iki ülke arasındaki uçuşların yeniden başlayacağı ve vizelerin kolaylaştırılacağı belirtildi.

Suudi Arabistan'da Ocak 2016'da aralarında Şii din adamı Nimr el-Nimr'in de bulunduğu 47 kişi terör suçlamasıyla idam edilmişti.

 

İdamlardan ardından Suudi Arabistan'ın Tahran Büyükelçiliği ve Meşhed Konsolosluğu, öfkeli göstericiler tarafından ateşe verilmişti. Suudi Arabistan bunun üzerine İran'la diplomatik ilişkilerini kesmişti.

Nüfuz mücadelesi

Bu tarihten beri iki ülke arasında gerginlik yaşanıyordu.

Tahran ve Riyad, birbirlerini tehdit olarak görüyor. Suudi Arabistan ve İran arasında bölgesel nüfuz mücadelesi yaşanıyor.

İki ülke, Lübnan, Suriye, Irak ve özellikle Yemen'de karşı saflarda yer alıyor.

İran, Yemen'de 2014'te Suudi destekli hükümeti deviren isyancı Husileri destekledi.

Suudi Arabistan bir yıl sonra Husilere yönelik ağır hava saldırıları düzenlemeye başladı. Riyad, İran'ın Suudi Arabistan'a saldırması için Husilere destek sağladığını öne sürüyor.

2019'da Suudi Arabistan'ın petrol tesisleri silahlı insansız hava araçları ve füzelerle vurulmuş, petrol üretimi kesintiye uğramıştı.

Suudi Arabistan ve ABD saldırıdan İran'ı sorumlu tutmuştu.

Daha önce iki ülkeyi uzlaştırmaya yönelik girişimler başarısızlıkla sonuçlandı.

Fakat geçen ay Çin'in arabuluculuğuyla iki ülke, iki ay içinde karşılıklı olarak büyükelçiliklerini yeniden açma kararı aldı.

İki ülke arasında ticaret ve güvenlik alanındaki ilişkilerin de yeniden tesis edilmesi, karşılıklı uçuşların başlayacağı açıklandı.

ABD yönetimi, bu açıklamayı ihtiyatla karşılamış, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, arabuluculuk çabaları için Çin'e teşekkür etmişti.