Türkiye'yi yasa boğan Kahramanmaraş merkezli depremlerin yol açacağı maddi hasar, dünya kamuoyunda da yakından takip ediliyor.
İngiliz Financial Times gazetesi, geçen hafta yaşanan depremlerde yıkılan binaların yeniden yapımıyla ilgili dikkat çeken bir habere imza attı.
Uzman görüşlerine yer verilen haberde, geniş bir alanda yıkılan on binlerce binanın yeniden yapımı için ilk tahminlere göre on milyarlarca dolara ihtiyaç olduğu ve bunun çok büyük bir “yeniden imar mücadelesi” olacağı belirtildi. Gazete, yerel yetkililere ve şehir plancılarına göre bu sürecin Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük yeniden inşa etme çabası olacağına işaret etti.
‘BİNALARI DAHA GÜVENLİ YAPMAK DA BİR SEÇENEK’
Financial Times'a konuşan uzmanlar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın “Bir yıl içinde yıkılan binaları yeniden yapıp teslim edeceğiz” sözleri için de “gerçekçi değil” yorumunu yaptı. British Columbia Üniversitesi'nden Profesör Sara Shneiderman, Erdoğan'ın 12 ay içinde yeniden inşa sözü için “Fantastik… Yeniden inşa yıllar sürecek bir şey” dedi.
University College London'dan Deprem Mühendisliği Profesörü Tiziana Rossetto da, inşaat maliyetinin çok büyük olacağına dikkat çekerek Erdoğan'ın sözünü “Tamamen gerçek dışı” diye niteleyerek “Bir yanda binaları geçmişte yaptıkları gibi yeniden inşa etmek var, bir yandansa binaları daha güvenli yapmak da bir seçenek” diye konuştu.
Antakya’da tarihi alanlar da büyük zarar gördü. (Ayla Jean Yackley/FT)
Haberde, muhtemelen en zor seçim süreciyle karşı karşıya olan Erdoğan'ın deprem bölgelerine yardımın geç ulaştırılması ve imar affı konusunda eleştirildiği de hatırlatıldı.
‘HIZLI İNŞAATLA PARA YANLIŞ HARCANMIŞ OLUR’
Financial Times'a konuşan Türkiye Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhçu, depremden etkilenen 3,4 milyon binanın yarısının yıkılması gerekebileceğini vurgulayarak “Bu binaları yeniden yapmak için altyapı ve kamusal tesisleri de inşa etmeniz gerekir. Yani yeniden inşa için tahmini 100 milyar dolarlık bir maliyetten bahsediyoruz” ifadelerini kullandı.
ABD'li yatırım bankası JPMorgan, binalarda yaşanan hasarın doğrudan maliyetinin 25 milyar doları geçebileceğini, bunun da Türkiye'nin GSYH'sinin yüzde 2,5'u olduğunu belirtmişti.
Profesör Sara Shneiderman, devletin yeniden inşa sürecinin hızlı olmasının halkın bölgeye geri dönmesini sağlamayacağına dikkat çekerek “tepeden inme bir inşa süreciyle konutlar inşa edilir ama insanların istediği gibi olmaz. Böylece büyük bir parayı yanlış harcamış olursunuz” dedi.
Şehir Plancıları Odası Yönetim Kurulu Başkanı Gencay Serter de, 1999 depremi sonrasında bazı kent alanlarının büyük şehirlere doğru şekilde bağlanmadığını kaydederek “Acele kararlar sonucu kentlerle bağlantısı olmayan alanlar ortaya çıktı ve bu da toplumsal sorunlara yol açtı” diye konuştu.
Kaynak: www.sozcu.com.tr