Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov tahıl krizi, Suriye'deki son durum ve Ukrayna savaşını görüşmek üzere Türkiye'ye geldi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov, ikili görüşmelerin ardından kameralar karşısına geçip önemli açıklamalarda bulundu.
Çavuşoğlu'nun konuşmasından satır başları şu şekilde:
Savaşta 3.5 ayı geride bıraktık savaşın yol açtığı insani kayıpların giderek artığını üzülerek görüyoruz. Türkiye'nin savaşın başsından beri ortaya koyduğu ilkeli tutum herkesin malumu. Savaşın sona erdirilmesi için yoğun çaba harcadık ve harcamaya devam ediyoruz.
ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMAYA HAZIRIZ
"Biz hala bu tutumuzu koruyoruz savaşın müzakereler yolu ile sone erdirilmesi insanlığın yararına olur. Bu görüşümü açık bir şekilde Lavrov ile paylaştım. Son günlerde müzakerelere dönme konusunda bir zeminin olabileceğini görüyoruz biz de bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız.
RUSYA VE UKRAYNA'NIN BU PLANI KABUL ETMESİ GEREK
En öncelikli konu Ukrayna ve Rusya'ya ihraç edilecek ürünlerin önündeki engellerdir. Ukrayna tahılının piyasaya ihraç edilebilmesi için çeşitli planlar ortaya çıktı. BM'nin Türkiye Rusya Ukrayna arasındaki bir mekanizmayı içeren planı makul buluyor ve uygulanabilir görüyoruz.
Ukrayna ve Rusya'nın da bu planı kabul etmesi gerekiyor. Bunun için İstanbul'da görüşülebileceğini belirttik. Dünyanın hem Ukrayna hem de Rusya'dan ihraç edecek ürünlere ihtiyacı var ve bunun önünün birlikte açılması gerektiğini söylüyoruz.
Teknik düzeyde hazırlıkların tamamlanması ve bu mekanizmanın hayata geçirilmesinin faydalı olduğunu düşünüyoruz
TERÖR ÖRGÜTLERİNE MÜSADE EDİLMEMELİ
Suriye ve Libya'daki gelişmeleri de ele aldık. Farklı görüşlerimiz olsa da Rusya birlikte çalıştığımız bir ülkedir. Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması gerektiğini bir kez daha vurguladık ve terör örgütlerine müsaade edilmemesi gerekiyor.
Kafkasya'da Ermenistan ile normalleşmeyi de ele aldık. Bu konuda Rusya'ya verdikleri, destekten dolayı teşekkür ediyoruz. Afganistan ve orta Asya'da işbirliğimizi nasıl gelişiriz konularını da ele aldık.
ÇAVUŞOĞLU: BİZ ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPARIZ
Bu konuda Ukrayna ve Rusya'dan ihraç edilecek tarım ürünü ve gübre olarak bakmak lazım.
Mayınlar temizlenemeyecekse de güvenlik koridoru ve günceli bölge BM'nin planından bahsediyorum. BM'nin teklifini makul buluyoruz sizin de içinde olacağınız mekanizma ile hem engeller kalkar hem de iki ülkenin güvenlik endişeleri kaldırılır
Biz müzakereye dönme konusunda birkaç haftaya oranla daha olumlu bir atmosferin olduğunu görüyoruz iki taraf yeniden bir araya gelmek isterse biz gerekli kolaylaştırıcı adımları atarız. Üzerimize düşeni yaparız
Liderler düzeyindeki bir toplantıya Türkiye'de ev sahipliği yapmak isteriz Ben bir ateşkesin sağlanabileceği bir çözüme inandığımı söyleyebilirim.
“DUYGUSAL DEĞİL DİPLOMATİK ÇÖZÜM”
Biz Rusya veya Ukrayna'yı memnun emek için hareket etmiyoruz. Sonuçta bizim yaptırımlara katılmamamız Ukrayna’yı memnun etmemiş olabilir. Ancak biz dengeli bir politika izliyoruz. Doğruya doğu yanlışa yanlış diyoruz. Rusya'yı savaş konusunda eleştiren açıklamalarımız da ortada.
Duygusal tepkiler yerine diplomasiye dönmeyi daha doğru buluyoruz.
Biraz önce belirtiğim gibi maalesef Anayasa Komisyonunun 8. tur toplantısında da sonuç çıkmadı.
Biz bu sürecin devam etmesini istiyoruz; Astana’daki toplantıya da aynı istek ile katılacağız.
Diğer taraftan siyasi çözüm istemeyen bir rejim var.
TAAHHÜTLERİN YERİNE GELMESİNİ BEKLİYORUZ
Tek çözüm ile siyasi çözümdür. Teröristlerden bahsetmiyorum ılımlı muhalifler ile uzlaşmaya varmak tek çözüm yoludur.
Suriyeli Kürtler ile PKK / YPG'yi bir tutmamak lazım. Bu terör örgütleri bazı ülkeler tarafından destekleniyor. Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine karşı çıkmamamızın sebebi bu.
Teröristlerin bu bölgeden temizlenmesi konunda hem ABD hem Rusya’nın taahhütleri var
Bu taahhütlerin yerine gelmesini beklemek bizim en doğal hakkımızdır.
Lavrov'un konuşmalarından satır başları şu şekilde:
İlişkilerimizin itici gücü liderlerin diyaloğudur. İki lider 9 telefon görüşmesi yaptı geçtiğimiz günlerde. İkili ilişkiler ve meseleler masaya yatırıldı.
TİCARET HACMİMİZ İKİYE KATLANDI
Bakan Çavuşoğlu'ndan sonra konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ise sözlerine, "Öncelikle dostlarımıza teşekkür etmek istiyorum. Çok faydalı bir görüşme oldu. Tabi ki burada iki ülkenin arasındaki ilişkiler olgunluk seviyesine ulaştı. Karşılıklı fayda var ve bu da ilişkilerimizin temelini oluşturuyor." diyerek başladı.
Lavrov konuşmasında şu ifadelere yer verdi;
"Çok daha fazla müzakere yapılacak Fikirlerimizi paylaşıyoruz. Ticaret hacmimiz ikiye katlandı. Yılın bu sürecinde 14 milyar dolara yükseldi ve ticaret konusunda büyük bir potansiyelimiz var kendi para birimlerimizi kullanarak bunu artırabiliriz. Enerji konusu da değindik bu hususta Akkuyu santralinin inşası Devam ediyor. Planlar uygulanıyor.
GIDA GÜVENLİĞİ KRİZİ SAVAŞTAN KAYNAKLANMIYOR
Tahıl ve buğdayın teslimatı konusunda ise Ruslar buna bir felaket gözüyle bakıyor ancak uluslararası piyasadaki payımız yüzde 1. Gıda güvenliği krizi bu savaştan kaynaklanmıyor.
Gemilerin geçişi konusunda engel oluşturmuyoruz.
"UKRAYNA'NIN NİYETİ"
Eğer Ukrayna hazırsa biz de hazırız. Bu konunun detaylarını Türkiye ile de görüşüyoruz. Bu ufak bir sorun herhangi bir engel görmüyoruz. Onları engellemiyoruz.
Ukrayna her zaman bunu rahatsız edici bir mesele olarak gündeme getiriyor.
SURİYE, ORTA DOĞU VE FİLİSTİN MESELESİ
Suriye konulu görüşmemiz üzerinde çalışıyoruz. Bir sonraki toplantı temmuz ayında Nur Sultan'da olacak.
Aynı zamanda geçtiğimiz hafta da Cenevre’de bir toplantı yaptık anayasa komitesi ile bir araya geldik bu mesele de gündeme geldi. Güney Kafkasya’da nasıl çalışabiliriz bunu da konuştuk.
İkinci görüşme en kısa sürede gerçekleşecek ve yakında bu görüşmenin tarihini de açıklayacağız
Ortadoğu'yu da konuştuk bu çok karmaşık bir mesele elimizden gelen her şeyi, yapıyoruz. Ülkeler Filistin ve İsrail arasındaki görüşmeleri destekliyor. Ancak bazı güçler bir takın suni engeller çıkarıyor. Bu pozitif bir sonuca yol açmaz.
Sayın Çavuşoğlu Libya'da görüş ayrılıklarımızın olduğunu belirtti. Her konuyu görüştük görüş ayrılıklarımız olsa da ortak noktada buluşabiliriz çünkü birbirimize saygı duyuyoruz. Hedefimiz iş birliğini artırmak bu iki halkın faydasına olacaktır bu konuda kararlıyız
UKRAYNA MAYINLARI TEMİZLEMELİ
Tahıl ürünlerinin ihracatı konusunda Rusya tarafı gerekli adımları attı. Her gün bu koridorları açıyoruz, buğdayın çıkması için ve güvenliğini sağlama konusunda hazırız. Türkiye ile bu konuda çalışmaya da hazırız. Burada Zelenski’nin sözleri önemli bir rol oynuyor. Kendisi mayınların temizlenmesine karşıydı. Açıkça bu sorunu çözmeye yönelik hareket etmeyeceğini söyledi. Bu hususta, bu mesele bizimle ilgili değil. Gerekli adımları atmaya kararlıyız bu sorunu çözmek için. Sorunu çözebilmek için Ukraynalılar kendi limanlarını mayınlardan temizlemeli. Ancak bu gerçekleşirse gemiler bölgede rahatlıkla hareket edebilir.
PUTİN-ZELENSKİ ZİRVESİ
Olası görüşme konusunda ise Zelenski bir toplantı talep ediyor (Putin ile). Sadece bir araya gelmek için yapıyor bunu. Sürekli pozisyonunu değiştirip duruyor. Kendisi Rus askerlerinin çekilmesini ön koşul olarak verdi, sonra müzakere masası olur dedi. Sürekli pozisyonunu değiştiriyor. Bu yüzden bir kez daha vurgulamak isterim, top Ukrayna sahasında şu anda. Müzakere pozisyonlarını sürekli değiştirdiler. İstanbul’da vaatler verdiler, anlaştığımızı düşünüyorduk. Ancak Nisan’ın ortasında onlara bir taslak sunduk, bundan sonra ne yazık ki bir cevap alamadık şartlarımıza.
MİNİMUM SİVİL HASARI İLE BİTİRMEK İSTİYORUZ
Tabii ki uluslararası gündem de konuşuldu Ukrayna meselesini ele aldık burada hâlihazırda ortada olan zorlukları dile getirdim. Bir takım sorunlar var bunlar ülkemizin güvenliğine tehdit teşkil ediyor. Bir takım güvenlik endişelerimiz oldu askeri operasyonumuz hakkında bilgi verdim. Yapmaya çalıştığımız şey minimum sivil hasarı ile bu operasyonu bitirmek ve Rus vatandaşlarını korumak.
"TÜRKİYE'NİN ENDİŞESİNİ DİKKATE ALIYORUZ"
Burada Suriye meselesi defalarca görüşüldü. 2019'da referandum imzaladık bölgenin terör tehditlinden temizlenmesi için ama buradaki tüm hedefler tabii ki uygulanmalı biz bunu ciddi bir şekilde takip ediyoruz Türk dostlarımızın endişelerini ise dikkate alıyoruz
Türk dostlarımızın, dış güçler tarafından Suriye sınırlarında oluşturulan tehditlerle ilgili hassasiyetlerini dikkate alıyoruz.
Sizin de bildiğiniz gibi benzer tehditler bizim sınırımızda da vardı. Suriye meselesi ile ilgili iş birliği yapacağız.
UKRAYNA DIŞİŞLERİ'NDEN AÇIKLAMA
Ukrayna’da ihraç edilmeyi bekleyen ve 20 milyon tondan fazla olduğu ifade edilen buğdayın ve tahılın ülkeden çıkarılması konusunda Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Türkiye ziyareti öncesi dün açıklama yaptı. Bakanlık, Türkiye’nin çabalarını takdir ettiklerini ifade ederek “Nakliyeyi yeniden kurmak için etkili güvenlik garantilerine ihtiyaç vardır. Bu tür garantiler, kıyıları denizden gelen tehditlerden korumak için uygun silahların Ukrayna'ya sağlanarak ve üçüncü ülkelerin deniz kuvvetlerinin Karadeniz'in ilgili kesimlerinde devriye gezmesi için dahil edilerek sağlanmalıdır” denildi.
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna hükümetinin küresel bir gıda krizini önlemek adına Ukrayna limanlarının önündeki engelleri kaldırmak için her türlü çabayı gösterdiğini ifade ederek BM ve ortaklarla birlikte tarım ürünlerinin ihracatı için insani bir koridor oluşturma olasılığı üzerinde çalıştıklarını ifade etti.
