AİHM, Osman Kavala davasında Türkiye'nin "AİHM kararlarına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği" gerekçesiyle AİHS'nin 46/1'inci maddesini ihlal ettiği hükmüne vardı. Kavala'ya 7 bin 500 Euro mahkeme masrafı ödenmesi kararlaştırıldı. Karara ilişkin açıklamada, şu değerlendirmeler yapıldı:
“Mahkeme, Kavala’nın tutuklanmasına ilişkin kararların ve iddianamenin yeni şüpheyi haklı çıkarabilecek şekilde yeni olgular içermediği sonucuna varmıştır. Kavala’nın ilk tutukluluğunda olduğu gibi, soruşturma makamları keyfi tutuklamaya karşı mevcut olan anayasal güvencelere rağmen, tutukluluğunun devamını haklı çıkarmak için, çok sayıda yasal eyleme atıfta bulunmuştur.
Sözleşmenin bütün yapısı, üye devletlerdeki resmi makamların iyi niyetle hareket ettiği genel varsayımına dayanıyordu. Nihai ve bağlayıcı olan bir yargı kararının uygulanmaması, Sözleşmeye imza atan devletlerin, Sözleşmeyi onaylarken itibar etmeyi taahhüt ettikleri hukukun üstünlüğü ilkesiyle bağdaşmayan durumlara sebebiyet verecektir.
Mahkeme, Türkiye’nin Büyük Daire kararını yerine getirmek için bazı adımlar attığını ve sunduğu Eylem Planı’nı kaydetmiştir. Fakat, Bakanlar Komitesi’nin konuyu kendisine gönderdiği tarihte ve Kavala’nın kefaletle serbest bırakılmasını emreden üç karara ve bir beraat kararına rağmen, Kavala’nın dört yıl, üç ay ve on dört günden fazla bir süredir tutuklu yargılandığını kaydetmiştir.
Bakanlar Komitesi tarafından kendisine yöneltilen soruya cevaben, Mahkeme Türkiye’nin 10 Aralık 2019 tarihli kararını uygulaması bağlamında 46’ncı maddenin 1’inci fırkası kapsamındaki yükümlülüğünü yerine getirmediği sonucuna varmıştır.”
NE OLMUŞTU?
AİHM’in 17 hakiminden oluşan Büyük Daire'nin verdiği karar, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin Türkiye için ihlal prosedürü başlatarak davayı AİHM'ye göndermesi üzerine verildi. Komite, 2 Şubat'ta yaptığı olağan toplantısında, tutukluluğu süren Osman Kavala ile ilgili Türkiye'nin yükümlülüğünü yerine getirip getirmediğinin tespit edilmesi için davanın AİHM'e havale edilmesine karar vermişti.
AİHM'nin ihlal kararının ardından Komite, Türkiye'ye karşı alınacak önlemleri değerlendirecek. Bu önlemler arasında Türkiye'nin Konsey üyeliğinden çıkarılması veya oy hakkının askıya alınması da bulunuyor.
BOZDAĞ NE SÖYLEMİŞTİ?
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Gezi eylemlerini finansmanını sağladığı iddiasıyla müebbet hapis cezası verilen iş insanı Osman Kavala için AİHM'in 2019 yılında verdiği hak ihlali kararının uygulandığını ifade etmişti.
Bozdağ, "Karar vermiş mi, vermiş. Türkiye bu kararın gereğini yapmış mı, tahliyesine karar vermiş mi tutuklunun, tahliyesine karar vermiş. Tahliyesine karar verince Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı da infaz edilmiş oldu" diye konuşmuştu.