Alternatif para kazanma yöntemi olarak bilinen Influencer ve sosyal medya fenomenliği Türkiye’de hızlı bir şekilde yayılıyor. Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, ülkemizde 100 binin üzerinde sosyal medyadan para kazanan influencer bulunuyor. Özellikle gençlerin talep ettiği bu alan, markaların ürün tanıtımları için kullanılıyor. Fakat bu pazardan elde edilen gelirlerin yüzde 80’i kayıt dışı ve vergiye tabi değil... Türkiye’de dijital reklam pastasının büyüklüğü 22 milyar TL'yi buluyor. Bu pastanın 10 milyar TL'lik kısmı sosyal medya içerik üreticilerine aktarılıyor.
Bu içerik ütreticileri; Instagram, YouTube, TikTok ve Twitch gibi sosyal medya platfromları vasıtasıyla çeşitli sektörden reklam alıyor. İlgili bakanlıklar 2021 yılında sosyal medya gelirlerinin vergiye tabi olması için bir düzenlemeyi devreye soktu. Buna göre bu işten gelir elde edenler; her mükellef gibi KDV, gelir vergisi, geçici vergi ve bu vergilerin damga vergisini ödemeleri gerekiyor. Fakat yayıncılar vergi düzenlemesinin etrafından dolaşmayı başarıyor.
Bakanlık 2021 ’de aldığı karar ile; Sosyal medya içerik üreticilerinin Türkiye’de bir banka hesabı açmalarını, reklam gelirlerini burada tutmalarını mecburi kıldı. Aynı şekilde ürün tanıtımlarında ’reklam’ ’işbirliği sponsorlu içerik’ gibi hastag’ler konulmasını zorunlu hale getirdi. Fakat influencerların büyük kısmı bunu ’örtülü’ reklam olarak vergiden kaçırmayı başarıyor. Misal bir marka yayıncı ile anlaşarak ürünlerini tanıtmasını istiyor. Yayıncı ise ’işbirliği’ hastag’i koymadan, ürünü kendi satın almış gibi paylaşımlar yapıyor. Bu şekilde bakanlığın sosyal medya birimlerine yakalanmıyor.
Aynı sayede markalardan alınan ödemeler de başka hesaplar aracılığıyla fenomen kişiye aktarılıyor. Yayıncı reklam ücretini kendi hesabına değil, farklı bir hesaba aktarılmasını istiyor. Bazı yayıncılar ise direkt elden ödeme alıyor. Orta seviye bir yayıncı tüm kanalları kullanması durumunda ayda 100 bin lira ve üzerinde para kazanabiliyor. Bu rakam kişinin tanınırlığına göre değişebiliyor. Sadece bir post veya story paylaşımı için 5 bin lira ile 40 bin lira arasında ücret isteyebiliyor. Markalar ise iyi geri dönüş almaları nedeniyle bu rakamları yayıncılara veriyor. Devletin vergi kaybı ise milyar liraları buluyor. (iha)