Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan tarafından Laçın Koridoru'nun kapatılması yüzünden bölgedeki halkın gıda sıkıntısı çektiği gerekçesiyle Bakü’yü suçladı.
BM veya AGİT’in Dağlık Karabağ’a durum tespiti için derhal heyet göndermesini isteyen Paşinyan, Laçın Koridoru ile ilgili Karabağ'da bulunan Rus güçlerinin üç taraflı anlaşmalarla üstlendiği gözlem ve kontrol görevini yerine getirmediğinin fiili olarak görüldüğünü iddia ederek, çekilen gıda sıkıntısından Rusya’nın da sorumlu olduğu eleştirisinde bulundu.
Paşinyan, bakanlar kurulu toplantısında yaptığı açıklamada, Azerbaycan tarafından Laçın Koridoru'nun kapatıldığını, bölgede gıda maddelerine erişimde zorluklar yaşandığını ve insani durumun gergin kalmaya devam ettiğini bildirdi.
Paşinyan, bu durumun 9 Kasım 2020'de imzalanan üçlü bildirinin ihlali anlamına geldiği şikayetinde bulunarak Moskova’nın da bundan sorumlu olduğu görüşünü dile getirdi.
Paşinyan, "Bildirinin 6. maddesi uyarınca Laçın Koridoru, Rus barış gücü birliğinin kontrolünde bulunmaktadır, Azerbaycan da Laçın Koridoru'ndan vatandaşların geçişini, araç ve yük trafiğinin güvenliğini garanti etmektedir. Üç taraflı anlaşmayla belirlenen Laçın Koridoru'nun kontrol altında tutulması yükümlülüğünün Rus barış koruma birliğince yerine getirilmediği fiili olarak görülmektedir." ifadelerini kullandı.
Ermenistan Başbakanı, Laçın Koridoru'nda ortaya çıkan durumla ilgili, "Rusya Federasyonu, barış koruma birliğinin bölgede bulunmasının asıl amacı bu tür yasa dışı olayların meydana gelmesini önlemektir." dedi.
Kremlin ne diyor?
Bu arada Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, 2020’deki savaştan sonra bölgede konuşlandırılan Rus barış gücünün kendisine verilen yetki çerçevesinde bölgede istikrara ve kamu düzenin sağlanması için çalıştığını söyledi.
İnsan Hakları İzleme Örgütü hafta içinde, Azerbaycan yetkilileri ve bölgedeki Rus barış gücüne yönelik yaptığı çağrıda, bölgeye insani yardım taşıyan araçların geçişine izin verilmesi çağrısında bulunmuştu.
Erivan, Moskova’daki toplantılara katılmayı reddetti
Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı, barış anlaşması hazırlığı için yarın Moskova’da yapılması planlanan Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanları Toplantısı'na Erivan’ın katılmayı reddettiğini bildirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, telefon görüşmesi yaptı.
Görüşmede, "Laçın Koridoru'nun bloke edilmesi ve taraflar arasında bölgedeki maden yataklarıyla ilgili çalışmalar konusunda anlaşmazlıklar nedeniyle gerginleşen Rus barış birliğinin sorumluluğundaki bölgedeki durum" ele alındı.
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, "Dağlık Karabağ ile Ermenistan arasında Laçın Koridoru'nda bağlantının engelsiz sağlanmasına dair üçlü anlaşmalara sıkı sıkıya uyulması gerektiğini" vurguladı.
Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan liderlerinin 2020, 2021 ve 2022'de kabul ettiği bildirilerin uygulanmasının önemine dikkat çekilen görüşmede, "barış anlaşması hazırlığı için yarın Moskova’da yapılması planlanan Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanları Toplantısı'na Erivan’ın katılmayı reddetme kararının üzücü olduğu" kaydedildi.
BM’de Karabağ tartışması
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nde, Azerbaycan ve Ermenistan arasında, Azerbaycan'ın Karabağ bölgesindeki Ermeni nüfusun Ermenistan'a gidiş gelişlerinde kullandığı Laçın Koridoru konusunda dün tartışma yaşanmış ve taraflar birbirine suçlamıştı.
BM Siyasi İşler Biriminde Avrupa, Orta Asya ve Amerika'dan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Miroslav Jenca ise
Azerbaycan ve Ermenistan'ın birbirini, Rusya'nın arabuluculuğu ile elde edilen mutabakatları ihlal etmekle suçladığını belirterek iki ülke arasında yeni bir çatışma yaşanabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu.
Çatışmanın tüm Kafkasya bölgesi ve hatta ötesini de etkileyebileceğini ifade eden Jenca, uluslararası topluma, diplomatik çabaları artırarak "çok geç olmadan" olası çatışmayı önleme çağrısı yapmıştı.
Laçın Koridoru'nda protesto gösterisi başlatılmıştı
Azerbaycan, 3 Aralık'ta Ermeni nüfusun yaşadığı ve geçici olarak Rus güçlerin konuşlandırıldığı Azerbaycan topraklarında madenlerin yasa dışı işletilmesi ve bunun sonucunda çevreye verilen zararın araştırılması, denetimi amacıyla bölgeye uzman ekipler göndermiş, bu ekiplerin bölgeye girişi Ermenilerce engellenmişti.
Bu durum üzerine Azerbaycanlı çevreci sivil toplum kuruluşları üyeleriyle aktivistler, Azerbaycan topraklarındaki madenlerin yasa dışı işletilmesinin önlenmesi talebiyle Laçın Koridoru'nda protesto gösterisi başlatmıştı.
Ermeni yetkililerin, Laçın Koridoru'ndan sivillerin geçişine izin verilmediği yönündeki iddiaları, Azerbaycan tarafından yalanlanmış ve Azerbaycan yetkilileri, yolun Rus güçlerinin barikatları nedeniyle kapalı olduğunu ve sivil geçişler için herhangi bir engel bulunmadığını belirtmişti.
Göstericiler, Laçın Koridoru diye bilinen yolda "ekolojik teröre son verilmesi" sloganları ve pankartlarla taleplerini dile getiriyor.
