Dünya Bankası, son Emtia Piyasaları Görünümü raporunu bugün yayımladı. Raporda yükselen emtia fiyatlarının enflasyonist baskıları uzatabileceği belirtildi.
Raporda gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerinin değerinin azalmasının gıda ve enerji krizlerini derinleştirebilecek şekilde fiyatları artırdığı belirtildi.
ENERJİ FİYATLARI KISMEN GERİLEYECEK
Raporda resesyon riski nedeniyle emtia fiyatlarının önceki aylarda gördüğü rekor fiyatlardan gerilediği belirtilirken gelişmekte olan ülkelerde enerji fiyatlarının yerel para birimi cinsinden artmaya devam ettiği aktarıldı. Ayrıca tarımsal üretime girdi sağlayan enerji fiyatlarındaki artışın da gıda fiyatlarını da yukarı çektiği belirtildi.
Ukrayna’da savaşın patlak vermesinden bu yana enerji fiyatlarının oynak olduğu hatırlatılan raporda 2022’de fiyatların yaklaşık yüzde 60 arttığı, 2023’te bu fiyatların yüzde 11 gerileyebileceği belirtildi. Tahminler gerçekleşirse 2023’teki enerji fiyatları son beş yıldaki ortalamalarının yüzde 75 üzerinde olmaya devam edecek.
PETROL, KÖMÜR VE DOĞALGAZ TAHMİNİ
Dünya Bankası 2023’te hem doğal gaz hem de kömür fiyatlarının 2022’deki rekor seviyelerden düşeceğini tahmin etti. Öte yandan Brent ham petrol fiyatının 2023’te varil başına ortalama 92 dolar olacağı tahmininde bulundu. Bu fiyat da beş yıllık ortalamanın oldukça üzerinde. Dünya Bankası’nın 2024 için Brent petrol tahmini ise varil başına 80 dolar oldu.
Tahminlere göre, 2024’e kadar Avustralya kömürü ve ABD doğal gaz fiyatlarının da son beş yıldaki ortalamanın iki katı olması beklenirken, Avrupa doğalgaz fiyatları son 5 yıllık ortalamasının yaklaşık dört katına çıkabilir. Ayrıca piyasadaki birkaç büyük ihracatçının üretimi artırması ve iklim değişikliği hedeflerini riske atması nedeniyle kömür üretiminin de önemli ölçüde artması da bekleniyor.
TARIM VE METAL FİYATLARINDA DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ
Ayrıca tarım emtialarının fiyatlarının da gelecek yıl yüzde 5 düşmesi bekleniyor. 2022’nin üçüncü çeyreğinde buğday fiyatları yaklaşık yüzde 20 düşmüştü. Ancak fiyatlar bir yıl öncesine göre yüzde 24 daha yüksek.
Raporda metal fiyatlarının ise büyük ölçüde zayıf küresel büyüme ve Çin’deki yavaşlama endişeleri nedeniyle 2023’te yüzde 15 düşeceği tahmin ediliyor.
‘YÜKSEK OYNAKLIK DÖNEMİNE HAZIRLANMAK GEREK’
Raporu hazırlayan Dünya Bankası Beklentiler Grubu Direktörü ve EFI Baş Ekonomisti Ayhan Köse, “Yükselen emtia fiyatları ve para birimlerinin değer kayıpları birçok ülkede daha yüksek enflasyona yol açıyor” dedi.
Köse, “Gelişmekte olan ekonomilerdeki politika yapıcılar küresel enflasyon döngüsünü yönetmek için sınırlı alana sahipler. Para ve maliye politikalarını dikkatli bir şekilde ayarlamaları, planlarını açıkça iletmeleri ve küresel finans ve emtia piyasalarında daha da yüksek oynaklık dönemine hazırlanmaları gerekiyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Kaynak: www.sozcu.com.tr
