Bilim insanları eşsiz güzelliğini aktif bir yanardağa borçlu olan, Yunanistan'ın en ünlü turistik adalarından Santorini'ye dair görüşlerini ve uyarılarını dile getirdi.
Doğu Akdeniz'in en aktif ve muhtemelen de en tehlikeli sualtı yanardağı Kolumbo, Santorini'nin 12 kilometre kuzeydoğusunda yer alıyor. Santorini, son 400 bin yılda 100'den fazla patlama görmüş, Avrupa'nın en önemli volkanik alanlarından biri olan Helen yayının parçası.
Kolumbo'yu inceleyen jeologlar, Muğla'nın Bodrum ilçesi açıklarında ve Ege Denizi'nin ortasında yer alan bu adanın eşsiz güzelliğini volkanik aktiviyete borçlu olduğunu hatırlatıyor.
DAHA FAZLA OKU
Zira bu yanardağın Tunç Çağı'nda şiddetli bir patlamaya sahne olduğu ve türünün tek örneği olan yarı batmış haldeki kalderayı oluşturduğu biliniyor. Yanardağ patlaması sonucu toprağın çökmesiyle oluşmuş volkanik yer şekline kaldera adı veriliyor.
Öte yandan aynı patlamanın tüm Akdeniz'i etkilediği ve bütün bir uygarlığı yok ettiği de biliniyor.
Çeşme'de ve Santorini’nin 160 km kuzey-kuzeydoğusunda yer alan Çeşme-Bağlararası arkeolojik alanında yapılan araştırmalar, o volkanik patlamada tsunaminin de meydana geldiğini ve dev dalgaların bugünkü Türkiye kıyılarını da etkilediğini ortaya koymuştu.
Şimdiyse CNN International'a konuşan jeologlar, yanardağın yüzlerce yıldır patlamamasına rağmen asla ölmediğini vurguladı.
Geçen yıl Santorini'yi ilk kez ziyaret eden derin sondaj araştırma gemisi JOIDES Resolution'ın keşif şefi Tim Druitt, "Kolumbo'da aktivitenin arttığını görmeye başlarsak, o zaman tetikte olmamız gerekir" ifadelerini kullandı.
Atina Üniversitesi'nden jeolog Evi Nomikou ise son 20 yıldır memleketi Santorini'deki her keşif gezisine katıldı.
"Başlangıçta yanardağın hangi kısımların kara, hangi kısımların su olduğunu gösterecek olan jeo-bulmacayı yavaş yavaş çözüyoruz" diyen bilim insanı, sözlerini şöyle sürdürdü:
Geçmişteki patlamaları ve etkilerini daha iyi anlayabilirsek, gelecekteki zorlukları daha iyi ele almak için bir yol haritamız olur.
Bu arada Kolumbu'nun yakından incelenmesi, uzay keşiflerine de dolaylı yoldan katkı sağlayabilir.
Örneğein NASA 2019'da çığır açan bir keşif gezisine fon sağlamıştı. Nomikou, söz konusu keşif gezisinde çok ekstrem koşullara uyum sağlamış canlıların keşfedildiğini aktardı:
Kraterinin dibinde, ancak diğer gezegenlerde bulunabilecek yaşam formlarına ev sahipliği yapan, adeta 'dünya dışı' bir okyanus var.
Kolumbo patladığında, onlarca kilometre yüksekliğe ulaşan bir duman sütunu üretebilir. Ayrıca tıpkı Tunç Çağı'ndaki gibi bir tsunamiyi de tetikleyebilir.
Yaklaşık 10 yıl önce volkandaki aktivitenin arttığı tespit edilmiş ve bu da bir endişe dalgasına yol açmıştı. Ancak aktivite o zamandan beri azalma eğiliminde.
Volkan uzmanı Druitt ise "Neyse ki volkanlar patlamadan önce yeteri kadar uyarı veriyor" diyor.
Independent Türkçe, Futurism, CNN International
Derleyen: Çağla Üren
