Fenerbahçe Kulübü Başkanı Ali Koç, Spor Toto Süper Lig'in 14. haftasında Demir Grup Sivasspor ile Galatasaray arasında oynanan maçta iptal edilen golle ilgili yaşananları Türk futbol tarihinde, hatalar ve bilinçli yapılanların düzeltilmesi için bir fırsat olarak gördüklerini, federasyonun radikal kararlar alması gerektiğini söyledi.
“Bu herhangi bir hakem hatası değil. Bu öyle bir olay ki, durup nefes alıp, futbol dış unsur var mı diye bakmamız gerekir” ifadelerini kullanan Koç, “Aziz Yıldırım yıllar önce, 'ne şikesi memleket elden gidiyor' demişti. Benzeri ben söyleyeyim; 'ne hakem hatası, bu memleket meselesi' diyorum” şeklinde konuştu.
Koç, kulüp yöneticilerin de katılımıyla kulüp binasında son yaşanan gelişmelere dair bir basın toplantısı düzenledi.
Son zamanlarda 3 defa, Türkiye Futbol Federasyonunun (TFF) iyi niyetli çalıştığını ama Merkez Hakem Kurulu (MHK) ile ilgili hala şüphelerinin bulunduğunu, hoşlarına gitmeyen kokular aldıklarını belirttiğini hatırlatan Koç, "Dünkü maç bir takıma avantaj-dezavantaj sağlama değil, şampiyonluk yolunda diğer takımlara da avantaj-dezavantaj sağlayabilen veya Sivasspor hangi kulvarda yarışacaksa, onların rakipleri açısından da avantaj-dezavantaj özellikler taşıyan bir maçtır. Sadece iki takımı ilgilendiren bir konu olmadığını belirtmek istiyoruz" dedi.
"Serkan Çimen ataması, Halil Umut Meler'e de haksızlık"
Koç, Trabzonspor maçından önce "endişe" açıklamaları yaptıkları Serkan Çimen'in maçlarında yardımcı hakem olarak atandığını ama o karşılaşmada hakem etkisi olmadığını ve galibiyeti hak edecek futbol oynamadıklarını dile getirdi.
Türkiye'de 46 yardımcı hakem olduğunu ve zorluk derecesi yüksek bu maça Serkan Çimen'in atanmaması gerektiğini herkesin söyleyeceğini de kaydeden Koç, "Niye bu atama yapıldı, diyoruz. Sonuçta hakemlik ciddi bir iş. Yapay zekayla, eskiden alıştığımız triolar bozulmaya başladı. Doğru ya da yanlış, bilmiyorum. Zorluk derecesi yüksek bu maçta orta hakem Halil Umut Meler'di. Bu yardımcı hakem daha önce maçlara atanmamış, bizim maça atanması aslında Halil Umut Meler'e de haksızlık. Çünkü bu bir ekip işi" diye konuştu.
"MHK federasyonu 'yapay zeka' adıyla uyutuyor"
Beşiktaş-Adana Demirspor maçına, geçen sezonki maçın olaylı hakem triosunun atandığına ve bunun vahim bir hata olduğuna dikkati çeken Koç, "Madem tepki gösterdin, al sana yine aynı hakemler' mi demek isteniyor? 'Yapay zekayla atandı' derseniz kimse inanmaz, en azından biz inanmıyoruz. Özgüç Türkalp diye bir hakem, Hatayspor-Giresunspor maçına yardımcı hakem olarak atanıyor. Sonra öğreniyoruz ki bu hakem ne testlere katılmış, ne seminerlere katılmış. Mevzuata göre hiçbir maça verilmemesi gerekirken bu atama yapılıyor. 'Yapay zeka' diyebilirsiniz. Yapay zeka bilmiyor ki testlere girip girmediğini. MHK federasyonu yapay zeka adıyla uyutuyor" ifadelerini kullandı.
Federasyon ziyaretlerinde kendilerine hakem atamalarıyla ilgili 41 kriter sunulduğunu ve bu kriterlerden birinin hakemin istememesi durumunda bir takımın maçına verilmeyeceği kriteri olduğunu hatırlatan Koç, "Yaşar Kemal Uğurlu'nun, Trabzon ve Adana maçlarına atanmaması yönünde talepte bulunduğu söylendi ama soruşturduğumuzda Uğurlu'nun sisteme girmiş böyle talebiyle karşılaşmadık. Sisteme talebi başkası koymuş. Bu konuyu gündeme getirdik" değerlendirmesinde bulundu.
"Erkan Özdamar'ın askerlikle ilgili çürük raporu var"
FIFA VAR hakemliği listelerinde de tuhaflıklar olduğunu, Kayserispor-Galatasaray maçında vahim bir hata yapıp uzun süre cezalandırılan Erkan Zengin'in, Süper Lig'de hiç maçı olmamasına rağmen FIFA VAR listesine alındığını belirten Koç, Sivasspor-Galatasaray maçında görev alan hakem Erkan Özdamar ile ilgili de, şunları anlattı:
Erkan Özdamar'ın çürük rapor olayı var askerlikle ilgili. Fiziken birinin askere gitmesine engel olacak fiziki durumu varsa, ki olabilir, nasıl hakem oluyor, açıklaması yok. Dün 12 kilometre üzerinde koştu. Bu iyi bir rakam. Ortada bir muamma var. Bu sezon başındaki atletik testi geçemiyor. Sonra sakat olduğu ifade ediliyor. Son dönemlerde Türk hakemlerin testleri geçememesi, o kadar sık rastladığımız bir olay ki. Bu hakem 6. haftada bir maç alıyor. Sonra 8 ve 13. haftalarda da alıyor. Aldıktan, 4 maç yönettikten sonra FIFA listesine alınıyor. Teamülde böyle bir şey yok. Ne oluyor emin değilim. Bu hakem bu sezon 4 maçtan sonra listeye alınıyor. Sistemdeki gariplikleri anlatıyorum. Dünkü maç resimde büyük bir nokta.
Büyük maçlarda hata yapan hakemlere verilen cezaların diğer hakemlerin bilinçaltına yerleştiğini ve kamuoyu gücü çok fazla olmayan diğer takımların maçlarında hata yapan hakemlerin gündeme gelmediği için cezalandırılmadığını vurgulayan Koç, "Birkaç gün evvel Atilla Karaoğlan N'Koudu'yu atamıyor. Söz konusu takımlarla alakası yok. Bilinçaltında atamıyor. VAR'da da atamıyor. Ama istisnasız bütün otoriteler kırmızı kart olduğunu ifade ediyor. Burada bir Ali Palabıyık-Yasin Kol etkisi var. Yani bilinçaltının kirletilmesi etkisi var" değerlendirmesinde bulundu.
Ali Palabıyık'ın Galatasaray maçındaki hatasından sonra çok uzun süre maç alamadığını ve hatanın bariz bir hata olmadığını savunan Koç, Yasin Kol ile ilgili de, şunları söyledi:
Yasin Kol, Beşiktaş maçında, sarı kartta sıkıntı var, bu sezon topu topu 3 maç ceza alıyor. Bu arkadaşın Süper Lig hakemliği devre arasında bitirilecek. Hak etmeyen, bu şekilde hakemliğini bitirmeyi yaparsanız, bitirmeden bu algıyı hakem müessesesine yayarsanız, ondan sonra başka durumlarla karşı karşıya kalabilirsiniz. Hakemler biliyor ki, Yasin Kol'un Süper Lig hakemliği bitecek. Bu algı pompalandı hakemlere. Veya Ali Palabıyık. Çünkü özgül ağırlığı olan, ses getirme gücü olan takımların maçlarında hata yapıldığı zaman, bu kadar ağır ceza verirseniz...'Vermeyin' demiyorum, ama diğer maçlarda, herkesin radarında olmayan küçük haberlerde geçen maçlarda çok vahim hatalarla ilgili cezalandırmazsanız veya daha az ceza olursa, eşit davranmazsanız, cezalarda bu bilinçaltı oluşur ve ağır bir şekilde bilinçaltları kirlenir.
"Önlem almazsanız siz de tiyatronun parçası olursunuz"
VAR'ın iyi bir teknoloji barındırmasına rağmen kullananların kötü niyetli olması nedeniyle kötü performans vereceğini savunan Koç, yapay zeka atamalarını, dış faktörlerin önüne geçilebileceği için desteklediklerini dile getirdi.
"Eski köhnemiş bu düzenin bu hale gelmesinde ana aktörler olan bu insanlarla bu dönüşümü yapamazsınız" diyen Koç, sözlerini şöyle sürdürdü:
Belki onlar istemiyor yapay zekayı, çünkü onların kıymeti azalacak. Yapay zeka göz göre göre, kör göze parmak atamalar ve uygulamalarla, 'ne yapalım, bunu da yapay zeka istiyor' diyerek bir yere gidemeyiz. Çünkü yapay zekanın da dürüstlüğü sorgulanabilir hale geliyor. 46 yan hakem arasında bir tane o maça atanmayan hakemi, yapay zeka nasıl çıkaracak listeden. Trioları bozup, 'yapay zeka böyle istiyor' deyip, olaylı maçtaki üçlüyü atarsan, 'bir dakika, ne oluyor' der insanlar. Yapay zeka hakemin seminere girmediğini bilemez ki. Sayın Mehmet Büyükekşi, niyetinizden şüphemiz yok. Hala destekliyoruz sizi, zor bir görev aldınız. Sevabınız günahınızdan çok daha fazla. Ancak bu gidişat, bu yaşananlarla ilgili ve anlattığım olaylarla ilgili ağır radikal kararlar almazsanız, siz de bu düzenin, tiyatronun bir parçası olursunuz. Niyetinizi tartışmaya başlarız. Bu ikazı almazsanız, siz de temiz futbol istemiyorsunuz, adalet aramıyorsunuz diye sorgulamaya başlarız. İyi niyetinizle ilgili şüphemiz yok. Ama hakemliğin bu noktaya gelmesinde bazı faktörler var. Sizin bu dönüşümü yapmanızı istiyoruz son defa Fenerbahçe kulübü olarak. Sistemde yeterince kalifiye eleman yoksa, bu adamlar (MHK) eğitmediği için, önem vermediği için. Kayırdıklarımızı öne çıkaralım, kayırmadıklarımızı devre dışı bırakalım zihniyetinde oldukları için. İsimler değişiyor, her şey değişiyor, ancak bu yaşananlar değişmiyor, daha kötüye gidiyor.
Sivasspor-Galatasaray maçı
Koç, Sivasspor'un nizami bir golünün iptal edildiğini ve sebebini kimsenin bilmediğini belirterek, "Dünkü olay, Türk futbolunun geleceği açısından çok büyük bir fırsat, belki de mihenk taşı olacak. Allah'ın nimeti olarak ele almak istiyorum. Çünkü çok zaman var. Düşme olsun, şampiyonluk potası olsun minimum etkiye getirecek zamanımız var, ders alıp gerekli doğru adımları atabilirsek" ifadelerini kullandı.
Galatasaray Sportif AŞ Başkan Vekili Erden Timur'un basın toplantısına değinen Koç, şunları söyledi:
Erden Timur, 'kıyamet kopartılıyor' dedi. Evet kopartılıyor. Öyle böyle bir olay değil bu. 'Size ne oluyor' da diyemezsiniz Fenerbahçe'ye. Biz de yarışın içindeyiz. Aşağıda diğer kulüpler de yarışın içinde. Herkesi etkileyen bir olay bu. Biz buraya sırf bu olay için çıkmadık. Kasımda üç defa dedik ve dünkü maçta olaylar yaşandığı için buraya çıktık. Bu herhangi bir hakem hatası değil. Bu öyle bir olay ki, durup nefes alıp, futbol dış unsur var mı diye bakmamız gerekir. Aziz Yıldırım yıllar önce, 'ne şikesi memleket elden gidiyor' demişti. Benzeri ben söyleyeyim; 'ne hakem hatası, bu memleket meselesi' diyorum. Bu işin içinde başka şeyler olabilir. Belki şüphesi, seçim arafesi belki kaos arayanlar var. Ülkeyi karıştırmak istiyor olabilirler. Göz göre göre böyle bir olay yaşandı dün gece. Bu olağan olarak kesinlikle ele alabileceğimiz bir hata değil. Bu hata değil zaten. Erden Timur, 'niye kıyamet kopuyor' diyor. Kimsenin bilmediği bir olay yaşandı mı bugüne kadar? İstisnasız kimse bilmiyor golün niye iptal edildiğini. Eski hakemler, yorumcular, muhabirler, yazarlar...Bir iki şaibeli gazeteci, köşe yazarları değinmemişler bile maçı yazarken. Onlar kendilerini bilir. Kimse bilmiyor. Böyle bir olay yaşanmadı hiç. Yoksa yaşananlarda ucundan, orasından, burasından bir kulp takılırdı şu oldu, bu oldu diye.
"Bugüne kadar böyle bir pozisyon oldu mu?"
VAR'ın Türk futbol hayatına girmesinin üzerinden 4 yıl geçtiğini hatırlatan Koç, "Hayatımıza girdiğinden beri ofsayttan dolayı iptal edilen yahut da şüphe olmasına rağmen verilen gol, bir tane pozisyon, ofsayt çizgisinin çizilmediği oldu mu? Çizemediler bile çizgiyi dün. Orta hakem VAR'a gitti. Faul şüphesiyle baktı, ofsaytla geri döndü, eminim. Çünkü Sivasspor cephesiyle konuştum, 'ofsayt için iptal' demiş hakem" ifadelerini kullandı.
Ofsayt çizgisinin yanlış çizildiği iddiasının da olduğu ve bu durumun soruşturulması gerektiğini kaydeden Koç, öyle bir durum olması halinde maçın zaten tekrar edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Bunun, kural açısından değil vicdani açıdan söylediği şekilde olması gerektiğini anlatan Koç, "Hangi maçta bu kadar inceleme oldu? Bizim Göztepe maçımız vardı, 4 dakika bir şeydi. Burada 5 dakika pozisyon incelendi. Hakemin vücut lisanına bakın, adını koyamıyorum. Dünkü maçtaki olay herhangi bir olay değil. Yaygara koparmaksa, sonuna kadar hak eden bir olaydır. Çünkü böyle bir şey yaşamak istemiyoruz. Hakem hatası olur ama böylesi başka seviyede bir hata. Ne ceza verilecek, ne önlem alınacak, ne radikal karar verilecek bekliyoruz dolayısıyla" diye konuştu.
"Hepimiz açıklama istiyoruz"
Bir tespitte bulunduklarını, basın mensuplarının kulüp olarak kendilerine çanak soru sormadığını kaydeden Koç, Erden Timur'un toplantısında sorulan sorularla Galatasaray'ın neredeyse mağdur duruma getirildiğini söyleyerek, bu yapılanlarla kulüplerin birbirine düşürülebileceği uyarısında bulundu.
Alanyaspor-Kayserispor maçında da ciddi hatalar olduğunu belirten Koç, şunları kaydetti:
Bu hepimizi birbirine düşürecek en çok birliğe ihtiyaç duyduğumuz zamanda. Olacak şeyler değil. Kayseri başkanı da isyanlarda. Futbol dışı unsurlara da bakmak lazım. Bu bizi birbirimize düşürecek. Sokaktaki insanı düşünün. Sivas başkanı ve hocasını tebrik ediyorum. En ağır mağdur olan onlar. Dünkü açıklamalarına çok büyük saygı duyuyorum. Çok daha fazla şey söyleyebilirlerdi. Olgun davranıp, 'federasyondan açıklama istiyoruz' dediler. Hepimiz açıklama istiyoruz. Her yerde elimiz yok bizim. VAR kayıtları da bize verilmedi. Ama Galatasaray da açıklama istiyor. İnşallah vicdanları tatmin edip, soru işaretlerini giderecek ve bu işi bir milat olarak görüp Türk futboluna mihenk taşı olacak yaklaşım olursa, inanın hepimiz bu işten kazanırız. Ben çok büyük bir fırsat olarak görüyorum bunu, doğruyu bulmak adına. Federasyonun gerçek anlamda niyetini bu noktada inşallah göreceğiz.
AA, Independent Türkçe
